Projekt edukacyjny to stworzenie warunków, w których uczniowie mogą w sposób kreatywny, ciekawy i pobudzający emocje zyskać wiedzę i umiejętności. Efektem pracy uczniów może być  prawdziwa uczta dla umysłu, czy to w formie prezentacji, filmu, czy tekstu pisanego. Jeden z projektów zrealizowanych w ramach ogólnoszkolnego projektu „Martwa natura” w opolskim plastyku zakończył się prawdziwą „Ucztą mistrzów”.

„Uczta mistrzów, czyli o przedmiotach w martwych naturach wielkich malarzy” to tytuł, który miał być inspiracją do poszukiwań i pracy dla uczennic klasy II PLP. Celem projektu było zapoznanie z przedmiotami i motywami, które stały się znakiem rozpoznawczym wielkich artystów takich jak: Vincent van Gogh, Rene Magrritte, Carravaggio, Willem Claesz Heda, Andy Warhol, Paul Cezanne i Marcel Duchamp. Według założeń uczennice poszukiwały wskazanego motywu w twórczości malarza. Następnie poszukiwały jego znaczenia w powiązaniu z biografią artysty, rozważały odniesienia symboliczne i estetyczne. Ostatecznym produktem był zbiór esejów oraz prezentacja wybranych fragmentów na forum.

Wybrane przez nauczycielkę historii sztuki Katarzynę Kubik nazwiska i motywy były różnorodne; od typowych martwych natur zaczerpniętych z malarstwa barokowego, po przewrotną zabawę i grę, którą możemy zobaczyć w ready-mades Marcela Duchampa, czy zaskakujące odejście od typowego łączenia Vincenta van Gogha ze słonecznikami, a zamiast tego skupienie się na butach artysty.

– Praca nad projektem była dla mnie ciekawym doświadczeniem – twierdzi uczennica Karolina Nowak pracująca nad motywem butów w obrazach postimpresjonisty – Poznałam lepiej twórczość van Gogha. Poznałam lepiej jego twórczość, a także jeszcze bardziej zainteresowałam się sztuką.

W związku z tak zasugerowanymi tematami praca była niezwykle inspirująca. W czasie kilku lekcji poświęconych pracy nad projektem odbyło się wiele ciekawych rozważań, pojawiło się szereg refleksji, skojarzeń. Uczennice opowiadały o swoich poszukiwaniach. Wszystkie rozmowy miały być inspiracją do stworzenia eseju, którego pisanie poprzedziły lekcje języka polskiego poprowadzone przez panią Małgorzatę Łuczak zapoznające z tajnikami tej formy literackiej.

Fragmenty esejów wybrane przez poszczególne grupy w połączeniu z ruchomymi obrazami zostały przedstawione w dniu zorganizowanym pod hasłem „ART FOOD”. Autorki poszczególnych prezentacji i tekstów za najciekawszą fazę projektu uznały prace nad poszukiwaniem materiałów, odczytywaniem znaczeń i wspólne dyskusje. Było to doświadczenie pobudzające i zachęcające do pracy. Takimi słowami uczennica Adrianna Zakowicz opisuje swoje wrażenia:

– Pisanie eseju było wspaniałym doświadczeniem, które pozwoliło na głębsze zapoznanie się z życiem artysty, jego twórczością, a także czasami w których żył. Udział w projekcie rozwinął moją wyobraźnię, pozwolił wznieść się ponad zwykłe fakty i inaczej spojrzeć na sztukę.

K.Kubik – nauczycielka historii sztuki w Zespole Państwowych Placówek Kształcenia Plastycznego w Opolu

Poniżej fragmenty dwóch esejów:

Majaczące, ciepłe światło świec wydobywało się z okien starej, przybrzeżnej karczmy, w której trudno było znaleźć choć trochę wolnego miejsca dla przybywających gości. Jakże kontrastowało to z zatopionym w mroku, jeszcze zapracowanym portem, gdzie ledwie widoczne w nikłym świetle sylwetki marynarzy, wyładowywały ostatnie skrzynie z luksusowymi towarami, przybywającymi na statkach z zamorskich krajów. Te wspaniałości już niebawem znajdą nowych właścicieli wśród bogatych i wpływowych mieszczan holenderskich.
Egzotyczne towary można było spotkać na amsterdamskim targu słynącym z różnorodności zachwycającej zmysły. Idąc pośród straganów można było obok egzotycznych owoców, przypraw, darów morza, spotkać handlarzy oferujących zwierzęta gospodarskie. A pośród tego przepychu przyciągającego nawoływaniem handlarzy, kolorami i zapachami, można było niemal potknąć się o obrazy. Ławy z malarstwem nie były niczym dziwnym, były raczej przejawem wielkiej namiętności do tej dziedziny sztuki, jaką odznaczali się Holendrzy. Dzieła malarstwa można było spotkać nie tylko w posiadłościach bogaczy, lecz także w sklepach, warsztatach rzemieślniczych, karczmach. XVII-wieczna Holandia stawała się potęgą kolonialną, wreszcie mogła się uwolnić od religijnej Hiszpanii i stać się w pełni wolnym, tolerancyjnym i protestanckim krajem. Miłość do sztuki utrwaliła taki obraz Holandii na wieki. Produkty przybywające z bardzo dalekich krajów robiły wrażenie nie tylko na zwykłych ,,zjadaczach chleba” czy bogatych mieszczanach, ale przede wszystkim na artystach. Te oryginalne dobra konsumpcyjne przedstawiali oni w postaci martwej natury. […]

***

Ślad pędzla, jak ślad butów wyznacza drogę artysty. Po jego sile, kierunku, kształcie możemy starać się szukać drogę do artysty. Zamaszyste, niespokojne, drżące ślady pozostawiał na swoich płótnach Vincent van Gogh. Dukt jego pędzla jest jak jego buty, które uwieczniał na swoich obrazach – wyrazisty, ruchliwy. Można by w ślad za Derridą zapytać: Co z butami? Co, buty? Czyje one są? Z czego są? A nawet, kim są?

Holenderski malarz to postać niesamowita, zupełnie niedoceniona za życia. Pozostawił po sobie wielki, dorobek, przecierając szlak wielu artystom. Przez całe życie próbował zrozumieć czym tak naprawdę jest sztuka, próbował odnaleźć w niej siebie. Jego wędrówka była pełna pasji, której ślad możemy odczuć w kontakcie z obrazami. Vincent odznaczał się niezwykłą wrażliwością i uporem w dążeniu do celu, którym była malarstwo. To właśnie sztuce oddał się bez reszty. […]